Τα Χωρικά Εργαλεία στην προγραμματική περίοδο 2021-2027 συγχρηματοδοτούνται κυρίως από τον Στόχο Πολιτικής (ΣΠ) 5 «Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της μέσω της προώθησης της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης όλων των εδαφικών τύπων και των τοπικών πρωτοβουλιών» των ΠεΠ και των ειδικών στόχων:
- 5.i την ενίσχυση της ολοκληρωμένης και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης, του πολιτισμού, της φυσικής κληρονομιάς, του βιώσιμου τουρισμού και της ασφάλειας στις αστικές περιοχές·
- 5.ii την ενίσχυση της ολοκληρωμένης και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής τοπικής ανάπτυξης, του πολιτισμού, της φυσικής κληρονομιάς, του βιώσιμου τουρισμού και της ασφάλειας σε περιοχές πλην των αστικών.
Η Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη μέσω των χωρικών Εργαλείων ΟΧΕ, ΟΧΕ-ΒΑΑ και ΤΑΠΤΟΚ στηρίζεται στις κάτωθι κανονιστικές προβλέψεις για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027:
- Άρθρα 28 - 34 του Καν 1060/22 Κανονισμού Κοινών Διατάξεων
- Άρθρα 3 , 9, 10 και 11 Κανονισμού 1058/22 για το ΕΤΠΑ/ΤΑ
- Προοίμιο (23) Κανονισμού 1059/22 για το ΕΚΤ+
- Άρθρο 4.2 Κανονισμού 1059/22 για το ΕΚΤ+
- ΕΣΠΑ 2021-2027
Η Πολιτική Συνοχής συμβάλλει αποφασιστικά στη σύγκλιση, όχι μόνο μέσω των απαραίτητων πόρων, αλλά και με τη δημιουργία κινήτρων για μια περισσότερο αποτελεσματική διακυβέρνηση, βασισμένη στην εταιρική σχέση, στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και στην ολοκληρωμένη τοπική χωρική προσέγγιση (place based approach).
Σύμφωνα με το κείμενο του εγκεκριμένου Προγράμματος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (ΠΣΤΕ) 2021-2027, στο πλαίσιο της ενότητας των Παρεμβάσεων των Ταμείων για τον Στόχο Πολιτικής 5 και την αστική ανάπτυξη του Ειδικού στόχου: RSO5.1. καταγράφονται τα εξής:
Στο τομέα της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, ήδη κατά την τρέχουσα ΠΠ, αναγνωρίστηκε η ανάγκη για την αποκατάσταση του οικονομικού ιστού των πόλεων και της λειτουργίας τους ως κινητήριες δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή επιρροής, η αντιστροφή της κοινωνικής και περιβαλλοντικής υποβάθμισης ιδίως περιοχών συγκέντρωσης μειονεκτικών κοινωνικών ομάδων, υποβαθμισμένων εμπορικών κέντρων και εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών/ βιοτεχνικών/ επαγγελματικών ζωνών, η αντιμετώπιση των κοινωνικών συνεπειών της κρίσης με αναζωογόνηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ανασυγκρότηση των κοινωνικών υποδομών, η προώθηση της σύνδεσης καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στο αστικό περιβάλλον, η αντιστροφή της αστικής διάχυσης, η ανάκτηση του δημόσιου χώρου. Τέτοιες προκλήσεις εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οι αστικές περιοχές της Περιφέρειας.
Στο πλαίσιο αυτό, προωθήθηκαν την ΠΠ 2014-2020 τρείς Στρατηγικές ΒΑΑ (αστικά κέντρα των Δήμων Χαλκιδέων και Λαμιέων και στην ενιαία Δια-δημοτική Αστική Λειτουργική Περιοχή που συγκροτείται από τα Αστικά Κέντρα των Δ. Λεβαδέων, Θηβαίων και Αλιάρτου-Θεσπιέων).
Ο σχεδιασμός του Προγράμματος στην νέα περίοδο εστιάζει στην προώθηση στρατηγικών βιώσιμης αστικής ανάπτυξης στα βασικά αστικά κέντρα της Στερεάς Ελλάδας (Χαλκίδα, Λαμία, Θήβα, Λιβαδειά). Επιπρόσθετες νέες ΒΑΑ δύναται να προκύψουν ως ανάγκες για σχεδιασμό και υλοποίηση λαμβάνοντας υπόψη τον Περιφερειακό Χωροταξικό σχεδιασμό της Στερεάς Ελλάδας, βάσει της περαιτέρω εξειδίκευσης και διαβούλευσης του Προγράμματος και θα βρίσκονται σε ευθυγράμμιση με το Άρθρο 29 του Κανονισμού.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των στρατηγικών ΒΑΑ στην ΠΣΤΕ αξιοποιεί Ειδικούς στόχους και πεδία παρέμβασης από άλλους Στόχους πολιτικής για τη διασφάλιση του ολοκληρωμένου χαρακτήρα των παρεμβάσεων.
